Bron: AD 6 februari 2019

Vanmorgen nog, mijn puberzoon gaat de deur uit en terwijl ik de woonkamer inloop, zie ik het formulier liggen dat hij mee had moeten nemen. Waar hij gisterenavond laat nog voor naar beneden kwam om te vragen waar wij dat formulier gelaten hadden. “Eehhm, aan jou gegeven, ongeveer 2 weken geleden”. Of we het nog even opnieuw wilden uitprinten en invullen, want deze moest toch echt ingeleverd worden. Nou….. dat gaat vandaag dus weer niet gebeuren.

Vergeten

Het geheugen van mijn zoon is een tijdje geleden met de Noorderzon verdwenen. Ineens wordt niets meer gevonden, komen we spullen op de meest vreemde plekken tegen en vergeet hij….. tja, eigenlijk alles.

Wanneer ik hem iets vraag, is hij meestal niet te beroerd om het te doen. Maar het kan nu nog even niet, want hij zit net middenin een potje Fortnite, een belangrijk gesprek in de app-groep over die irritante docent of een bizar grappig filmpje op YouTube. En daarna….. is hij het gewoon helemaal vergeten.

Zo ook het opruimen. Hij wil mij best een plezier doen door iets op te ruimen (hij ziet er zelf echt het nut niet van in) maar ja, wanneer dan? Er zijn veel te veel dingen te ontdekken en schoonmaken en opruimen passen echt niet in zijn agenda.

Zelf gaan doen of…

En dan zijn er dus twee opties voor mij als moeder. Alles achter hem op gaan ruimen omdat het dan snel geregeld is, er geen discussie hoeft plaats te vinden en het van mijn lijstje af kan. Maar goed, de grote vraag is dan wel wat mijn kind hier van leert. Niets. En dat vind ik niet handig.

En uiteindelijk is het ook niet handig voor mijn puber. Al zal hij dat zelf natuurlijk nooit toegeven. Want wat klinkt niet fijner dan iemand die alles achter jou opruimt waardoor jij tijd over houdt voor echt belangrijke dingen?

Maar een jongere moet toch echt leren dat je verantwoordelijk bent voor de rommel die je achter je laat. Want hoe moet hij of zij zich anders later redden? Wanneer er geen ouder meer achter hem aanloopt om alles op te lossen?

Oké, dus ik moet op zoek naar manieren om mijn puber toch zelf op te laten ruimen. Omdat het goed is voor zijn ontwikkeling. Hij belangrijke dingen leert zoals zelfredzaamheid en zelfstandigheid. Maar ook moet hij leren zich sociaal op te stellen en verantwoordelijkheden binnen het gezin te delen. Dat klinkt goed. Het feit dat ik mijn kind ruimte geef om belangrijke dingen te laten leren geeft mij voldoende motivatie om voor deze optie te kiezen.

Hoe dan?

Vraag is nu alleen: Hoe dan?

Ik ben de afgelopen tijd eens op internet gaan kijken wat over dit onderwerp gezegd wordt. En ik ben blij verrast, want er zijn voldoende positieve geluiden. Zal het makkelijk worden? Nee, want een puber is natuurlijk druk bezig om zich te verzetten tegen bijna alles wat zijn of haar ouders zeggen. Waarom? Omdat dit ontzettend belangrijk is om te gaan ontdekken wie ze zijn. Als eigen persoon en niet als een soort aanhangsel van de ouder. Dus wanneer ik te veel ga eisen, gaat dit niet werken.

Eerst maar eens een paar zaken waar een puber gevoelig voor blijkt te zijn:

• Een puber wil graag voor vol aangezien worden en dus serieus genomen worden;
• Een tiener wil graag inspraak met ruimte voor zijn/haar inbreng en mening;
• Een jongere heeft veel behoefte aan waardering;
• Een puber hecht veel waarde aan zijn/haar privacy;
• Een tiener is gevoelig voor humor en wat luchtigheid op z’n tijd;
• Een puber vindt het stiekem soms best leuk om iets samen met jou te doen;
• Een jongere heeft veel behoefte aan grenzen.

Niet kunnen of niet willen?

Uit onderzoek van de Leidse hoogleraar neurocognitieve ontwikkelingspsychologie Eveline Crone, blijkt dat wanneer de puber het nut van iets inziet, hun brein ineens wel prima kan werken. Zij geeft aan dat de zogenaamde prefrontale cortex (hersengebied voor zaken als impulsen beheersen, plannen maken en het nemen van besluiten) bij jongeren niet onrijp is (zoals vaak aangenomen wordt) maar flexibeler dan bij volwassenen.

De vraag of ze hun brein inzetten voor een klus, is afhankelijk van het nut. Het gebruik ervan moet lonend zijn, ze moeten gemotiveerd zijn. Dat is ook de reden dat pubers je soms zo kunnen verbazen wanneer ze zich ineens met volle overgave en concentratie ergens in vast kunnen bijten en gedrag laten zien dat jij niet gewend bent van je kind. Dan heeft het dus vaak te maken met iets waar de puber het nut van inziet.

Goed nieuws toch? Het is dus zoeken naar de juiste manier om de puber aan te spreken.

Tips

Dit alles wetende, kunnen de volgende tips uitgeprobeerd worden:

Tips met betrekking tot afspraken maken

• Leg geen regels op, maar kies ervoor om afspraken te maken. Een regel is eenrichtingsverkeer en zal tot weerstand leiden. Een afspraak maak je samen door naar elkaar te luisteren, samen te kijken wat er moet gebeuren en hier samen verantwoordelijk voor te zijn. Je neemt de puber serieus. Houd er rekening mee dat hij/zij zomaar met hele creatieve oplossingen kan komen die voor jullie allebei gaan werken;

• Leg je kind uit dat afspraak, afspraak is. En dat dit de basis is voor het vertrouwen wat je in hem/haar hebt. Je kind wil graag voor vol aangezien worden en jij wilt hem/haar dat vertrouwen geven. Dit betekent dat een afspraak die je samen maakt ook door allebei nagekomen moet worden. Een afspraak niet nakomen betekent dat je vertrouwen beschadigd wordt en dat de teugels waarschijnlijk wat strakker aangetrokken moeten worden. Geef je puber wel ruimte om dit te mogen leren;

• Leer je kind om, wanneer hij/zij het niet langer meer eens is met een afspraak, dit zelf aan de orde te stellen. Leer hem/haar na te denken waarom hij/zij het ergens niet mee eens is en welke alternatieven hij/zij kan bedenken om op een andere manier tot hetzelfde resultaat te kunnen komen;

• Wanneer een kind het ergens niet mee eens is betekent dit natuurlijk niet dat de afspraak altijd aangepast wordt. Soms moet je als ouder gewoon een grens stellen. Ga dan niet eindeloos in discussie maar zeg in deze gevallen gewoon dat jij de ouder bent en dit belangrijk vindt. Een puber heeft behoefte aan een kader waarbinnen hij/zij kan functioneren en experimenteren.

Tips met betrekking tot opruimen

• Weet je puber eigenlijk wel hoe hij/zij op moet ruimen? Met andere woorden, heb je het hem/haar al eens geleerd? Wanneer dit niet het geval is, ga dan in eerste instantie samen aan de slag. Geef het goede voorbeeld en laat zien hoe jouw puber dit handig aan kan pakken. Probeer een beetje humor in te bouwen en hou de klus luchtig. Tijdens het opruimen en schoonmaken kun je meteen een goed gesprek starten omdat je allebei lekker bezig bent en dit vaak een verrassend goede basis is voor een goed gesprek;

• Geef je puber een reden waar hij/zij het nut van inziet. “omdat ik gek word van de rotzooi” of “omdat ik struikel over jouw rommel” zijn dus niet echt goede redenen waar je puber gevoelig voor zal zijn. “wanneer je vrienden komen willen ze wel graag kunnen zitten” of een andere reden die aansluit op de belevingswereld van je kind zijn handiger;

• Zeg niet alleen wat de puber moet opruimen, maar heb het ook over de vraag wat er precies moet gebeuren en wanneer het af moet zijn. Niets zo frustrerend en demotiverend voor je puber wanneer hij/zij de klus geklaard heeft en jij gaat mopperen dat het niet goed gedaan is (omdat jullie het daar niet over gehad hebben). Want, hou er rekening mee, het beeld dat jouw puber heeft van opruimen, is waarschijnlijk anders dan jouw beeld.

Tips met betrekking tot de slaapkamer

• De slaapkamer van je puber is een plek waar hij/zij zich veilig moet kunnen voelen. Jongeren hebben behoefte aan een plek waar ze zich terug kunnen trekken en waar ze privacy hebben. Respecteer deze behoefte door niet zomaar de kamer in te lopen maar eerst te kloppen. Maak goede afspraken hoe je puber om wil gaan met het schoon en opgeruimd houden van deze ruimte;

• Wanneer je een afspraak maakt over wanneer de slaapkamer opgeruimd moet worden, stel dan samen ook meteen een tijdslimiet vast. De puber krijgt hierdoor de ruimte om het zelf te doen en jij houdt rekening met de privacy waar het kind behoefte aan heeft. Maar jij geeft wel de grenzen aan waarbinnen dit plaats moet gaan vinden. Wel zo duidelijk voor jullie allebei.

Tips om je puber gemotiveerd te houden

• Kijk of je het je puber wat makkelijker kunt maken. Zorg voor een goede prullenbak, eventueel een papierbak en een eigen wasmand. Ook dit is zo’n punt dat je prima kunt bespreken met je kind. Hiermee laat je zien dat ook jij bereid bent mee te denken en dat jij ook wel snapt dat opruimen nou niet echt ‘chill’ is;

• Tja en deze tip werkt altijd: Geef je puber complimenten! Je kind groeit door een welgemeend compliment en heeft vooral in deze levensfase ontzettend veel behoefte aan waardering.

Het komt goed

Realiseer je, dat het geen onwil is van je puber dat spullen niet opgeruimd worden. Vaak wordt het gewoon vergeten en zeg nou zelf, het is ook niet echt stoer om tegen je vrienden/vriendinnen te zeggen dat je opgeruimd hebt. En misschien kan het helpen om zelf even terug te gaan naar jouw eigen pubertijd. Hoe zag jouw kamer er toen uit? En dat is toch ook best goed gekomen? ?

Wil je graag regelmatig tips & adviezen voor meer ruimte en overzicht ontvangen? Meld je hier aan.

Wist je dat ik op mijn facebookpagina dagelijks Facebooktips met je deel? Je vindt mijn pagina op https://www.facebook.com/deruimtecoach/