Heb jij moeite om de tijd goed in te schatten? Om op tijd te komen voor afspraken, in te schatten hoe lang een taak duurt of hoe je het beste je tijd kunt verdelen? Dan ben je lang niet de enige. In deze blog doorloop ik samen met jou 3 stappen die jouw besef van tijd kunnen verbeteren.
Herken je dit: Deze week ben je al voor de derde keer te laat op je werk. Je moest vanmorgen wel haasten en ja, je was ook je laptop vergeten waardoor je nog even terug moest, maar het had gekund. Maar ja, toen bleek het ineens toch veel drukker op de weg en lukte het maar niet om een parkeerplaats te vinden. En ben je dus weer te laat….
Of misschien herken je deze situatie: Je had vanmorgen gepland om je keuken op te ruimen. Na het werk heb je nog even snel de boodschappen gedaan en thuisgekomen ga je aan de slag. Je haalt alle spullen uit de kastjes en zet alles op het aanrecht en de eettafel. Je bent lekker bezig maar dan komt je dochter de keuken in en vraagt wanneer jullie nu eindelijk gaan eten. Het blijkt inmiddels al 18.00 uur en de hele keuken lijkt wel een oorlogsgebied. Eten? Hoe dan?
Tijd
Tijd is best een complex begrip. Bij tijd denk je misschien in eerste instantie aan de klok die aangeeft hoe laat het is. De klok die uur na uur wegtikt en voor iedereen hetzelfde is.
Maar het ene uur is het andere niet. Of beter gezegd, het ene uur voelt niet als het andere uur. Dit gaat over je innerlijke klok, je klok waarmee je het verstrijken van de tijd ervaart. Waarmee je de tijd voelt. En hoe je de tijd ervaart verschilt van uur tot uur of zelfs van minuut tot minuut. Want soms voelt het alsof de tijd voorbij vliegt (bijvoorbeeld wanneer we op vakantie zijn) en soms lijkt de tijd te kruipen (bijvoorbeeld wanneer we ’s nachts wakker liggen).
We hebben allemaal een innerlijke klok die aangeeft hoeveel tijd er is verstreken. Alleen is de werking van deze klok niet bij iedereen even goed ontwikkeld.
Werking van de innerlijke klok
Bij sommige mensen werkt de innerlijke klok erg goed. Zij hebben goed in de gaten hoeveel tijd iets kost en kunnen de verstreken tijd goed inschatten. Deze informatie kunnen zij vervolgens gebruiken om bij handelingen in de toekomst ook een goede inschatting van de tijd te kunnen maken. Hierdoor weten zij wanneer zij zich klaar moeten maken om op tijd te kunnen komen op een afspraak. Zij schatten in hoeveel ‘extra’ tijd ze in moeten plannen voor onverwachte zaken en kunnen er voor zorgen dat zij vooraf kunnen bedenken wat ze allemaal mee moeten nemen.
Hoe anders is dit wanneer deze innerlijke klok nauwelijks van zich laat horen. Dan komt er geen signaaltje door wanneer het tijd is om je voor te gaan bereiden, dan heb je het idee dat je zeeën van tijd hebt en dus nog lang niet op pad hoeft, dan lijkt een klusje wat je uit gaat voeren nauwelijks tijd te kosten en kom je hopeloos in de knoei wanneer blijkt dat je dat toch helemaal verkeerd ingeschat hebt.
Executieve functies
Wanneer je behoort tot die laatste groep en jouw innerlijke klok onvoldoende ontwikkeld is, ben je je onvoldoende bewust van het verstrijken van de tijd. En lukt het vaak niet om op het juiste moment de juiste dingen te doen. De processen in je hersenen die dit mogelijk maken, noem je de ‘executieve functies’. Zij zorgen ervoor dat je doet wat je moet doen. Wanneer je je onvoldoende bewust bent van het verstrijken van de tijd, spreken we dan ook van zwakke executieve functies.
Executieve functies kunnen tijdelijk zwak zijn of minder ontwikkeld zijn.
Tijdelijk zwak
In het eerste geval gaat het om een tijdelijke situatie die in veel gevallen veroorzaakt wordt door stress. Ziekte, het overlijden van een dierbare, een scheiding of te veel druk op je werk zijn voorbeelden van situaties die stress opleveren en er voor kunnen zorgen dat je executieve functies tijdelijk verminderd zijn. Daar waar je eigenlijk altijd op tijd kon komen op afspraken, je bijna nooit wat vergat om mee te nemen en nooit een deadline miste, lukt het je op dit moment niet om goed grip te krijgen op de tijd.
Wanneer het om een tijdelijke situatie gaat is het allereerst fijn om te weten dat zodra de stress vermindert, executieve functies vanzelf weer beter worden. Daar heb je op dit moment (nog) niets aan, maar kan jou mogelijk wel geruststellen. Het komt dus terug.
In deze tijdelijke situatie is het niet noodzakelijk om hele nieuwe oplossingen uit te gaan proberen. Probeer vooral te begrijpen waar het vandaan komt en te accepteren dat dit bij de tijdelijke situatie hoort. Je kunt het voor jezelf iets makkelijker maken door je omgeving in te lichten over jouw situatie en hier een beetje begrip voor te vragen. Hierdoor komt er meer rust en dat is een mooie manier om de stress te verminderen.
Minder ontwikkeld
Wanneer deze functies minder ontwikkeld zijn, is het iets waar je eigenlijk heel je leven al tegenaan loopt. Als kind zijnde was je waarschijnlijk al bekend met te laat komen, spullen vergeten mee te nemen, werk op school niet op tijd af hebben, etc. In sommige gevallen had je hier als kind al zo veel last van dat je getest bent en inmiddels een diagnose hebt. Denk bijvoorbeeld aan ADD of ADHD.
In andere gevallen kan het ook zijn dat je je als kind nog wel kon redden, maar loop je, nu je ouder wordt, tegen steeds meer zaken aan en krijg je hier steeds meer last van.
Ook wanneer het om een langdurige situatie gaat, is het van belang dat je probeert te begrijpen waarom het voor jou zo lastig is om op het juiste moment de juiste dingen te doen. Accepteren dat dit te maken heeft met het minder functioneren van je executieve functies, is dan de eerste stap. Van daaruit kun je namelijk veel gerichter op zoek gaan naar een passende oplossing.
3 stappen
Als je wilt werken aan het beter indelen van je tijd, kun je 3 stappen doorlopen:
- Stel je probleem vast
- Bepaal welke oplossing je gaat gebruiken
- Aan de slag
Stap 1: Stel je probleem vast
Waar heb jij in je dagelijkse leven vooral last van wanneer het gaat over besef van tijd? Bedenk welke zaken jouw leven beïnvloeden en probeer een top 3 te maken. Voorbeelden van zaken waar je last van kunt hebben:
- Vaak te laat komen. Waardoor je bang bent om je baan te verliezen;
- Denken dat je nog veel tijd hebt voordat je op pad moet. Waardoor je op het laatste moment moet rennen en belangrijke spullen vergeet;
- Moeite hebben om op tijd naar bed te gaan omdat er aan het einde van de dag nog van alles gedaan moet worden. Waardoor je de volgende ochtend je bed niet uit kunt komen;
- Bijna nooit op tijd klaar zijn met je werk. Waardoor je vaak laat thuis bent;
- Moeite hebben om deadlines te halen. Waardoor je studie/werk/huishouden in de soep dreigt te lopen
Stap 2: Bepaal welke oplossing je gaat gebruiken
Wat ontzettend belangrijk is om te begrijpen, is dat je op zoek moet gaan naar een oplossing die past bij jou en jouw omgeving. Je gaat op zoek naar de meest geschikte oplossing. Voor jou.
DE oplossing bestaat hierin niet. Ik geloof niet in een standaardoplossing. Ik geloof wel dat er voor iedereen een oplossing te vinden is. Maar dat dit soms geduld, uitproberen, bijschaven en weer uitproberen vraagt.
In deze blog geef ik een paar voorbeelden van oplossingen. Dit zijn niet alle opties die je uit kunt proberen. Bij lange na niet zelfs, maar het geeft hopelijk een beeld van de diversiteit van de verschillende oplossingen.
Probeer dus zelf ook mee te denken over een oplossing die voor jou WEL gaat werken. Wat gaat op dit moment bij jou allemaal wel goed en hoe kan je dit gebruiken om je te helpen je besef van tijd te verbeteren?
Voorbeelden van oplossingen:
- Wanneer je een afspraak hebt niet uitgaan van de tijd dat je ergens moet zijn, maar uitgaan van de tijd dat je moet vertrekken. Hierbij neem je mee de tijd om van A (huis) naar B (afspraak) te komen, 15 minuten om al je spullen bij elkaar te zoeken en 15 minuten voor onverwachte situaties;
- Vraag iemand anders om hulp. Kies voor iemand die een goed tijdsbesef heeft, waardoor het voor hem/haar zo min mogelijk energie kost om jou een seintje te geven wanneer bijvoorbeeld je deadline eraan komt. Je zal merken dat de ander dit in de meeste gevallen geen enkel probleem vindt om dit voor jou te doen. Je kunt bijvoorbeeld ook vragen of degene met wie je een afspraak hebt, je een half uur voor vertrek wil bellen. Hierdoor ben jij voorbereid dat je bijna weg moet en weet de ander dat je de afspraak niet vergeet;
- Gebruik een extern hulpmiddel. Je smartphone kun je instellen met allerlei geluiden. Bedenk wat je moet onthouden en gebruik je telefoon hiervoor. Er zijn ook steeds meer horloges die door middel van trillen jou een seintje kunnen geven. Of gebruik de ouderwetse eierwekker om er voor te zorgen dat je een seintje krijgt;
- Bereken hoe lang dingen duren. Door feitelijk te meten weet je veel beter hoelang het duurt om bijvoorbeeld in de ochtend op je werk te komen, het avondeten te bereiden of om je bed te verschonen;
- Voorkom dat je, voordat je weg moet, nog ‘snel’ 1 dingetje doet. In praktijk blijkt namelijk dat nog ‘snel’ nooit zo snel gaat als jij denkt. En voor je het weet ben je dan alsnog te laat. Gebruik deze tijd liever om even rustig na te denken of je alles bij je hebt en daarna rustig op pad kunt.
Stap 3: Aan de slag
Zoals ik al eerder aangaf gaat het dus om een paar voorbeelden waar je aan zou kunnen denken. Kies er eentje uit waar je het beste gevoel bij hebt. En die het beste past bij jouw situatie. Dat mag er eentje uit deze blog zijn maar natuurlijk ook een die je zelf bedacht hebt.
Probeer het gewoon eens uit en geef het een eerlijke kans. Oefening baart kunst. Geef dus niet te snel op en probeer iedere dag te oefenen. Werkt het niet dan is er nog niets aan de hand. Dan probeer je daarna een andere oplossing. Maar wie weet zit er iets tussen wat wel werkt. Of een beetje werkt.
Hoe mooi zou dat zijn?
Wil jij weten wat ik voor jou kan betekenen, dan kun je altijd een vrijblijvend kennismakingsgesprek met mij aanvragen. We kunnen dan heel gericht kijken wat er aan de hand is en welke vorm van hulp voor jou het beste gaat werken. Neem contact op.
Wil je graag regelmatig tips & adviezen voor meer ruimte en overzicht ontvangen? Meld je hier aan.